Önümüzdeki günlerde, yeni yıl kutlamaları başlayacak ve özellikle, bugün yani 22 Aralık günü: çok önemli. Çünkü: 22 Aralık tarihinde, gece-gündüz eşit ve daha sonra, günler uzamaya yani güneş ışınları dünyayı daha çok aydınlatmaya başlar.
Noel yani Çam ağacı süslemesiyle ilgili çeşitli söylentiler var. Ben bunlar hakkında, siz değerli okurlara kısa bilgiler vermek istiyorum, karar ve yorum sizin.
Bir söylentiye göre: 22 Aralık tarihinde yapılan kutlamalar ve çam ağacı süslenmesi, Türk kültürünün bir unsurudur.
Müslümanlığın kabulünden önce, Orta Asya’da yaşayan atalarımız, Türkler: “güneşi” çok kutsal sayarlar, ama tanrı olarak kabul etmezlermiş. Ancak: yine kendi kültürleri gereği: inandıkları hayat ağacının, yerin göbeğinden, göğün en yüksek yerine kadar uzandığı ve en yüksek yerinde, hayat ağacının ucunda “gök tanrısı” nın bulunduğuna inanırlarmış.
Hatta: bu hayat ağacı olarak, yalnızca Orta Asya bölgesinde yetişen “akçam” kabul edilirmiş. Akçam simgesi: kilimlerde ve başkaca bir çok objede, simge olarak da kullanılmıştır.
22 Aralık tarihinde ise: yine kendi kültür ve inanışlarına göre: kutsal kabul ettikleri güneş, yeniden doğmaya ve dünyayı fazla olarak aydınlatmaya başlar ve günler uzarmış. Gün ile gece, sürekli çatışma halinde olurmuş ve 22 Aralık’ta; gün, geceye üstün gelerek, günler uzamaya başlarmış. Gün ile gecenin arasındaki bu çatışma, gök tanrısı tarafından kontrol edilir ve düzenlenirmiş.
Evet: Orta Asya bölgesinde: böylece, 22 Aralık tarihi: bir bayram olarak kutlanır, Türkler, evlerine getirdikleri “akçam” dallarının altına, geçmiş yılda verdiği nimetler nedeniyle gök tanrısı için çeşitli hediyeler koyarlar, dalların üstüne ise, yine gelecek yıl için, gök tanrısından istediklerini ifade eden simgeler, bezler bağlar-asarlarmış. Ayrıca: bir şenlik havasında geçen 22 Aralık günü: güzel elbiseler giyilir, büyükler ziyaret edilir, hep birlikte özel yemekler yenirmiş.
Yine, bu tezi savunanlar tarafından: bu kültürün, tüccar ve gezginler tarafından, batıya getirildiği ve Hıristiyanlığın kabulünün ardından, 300’lü yıllarda toplanan bir “konsul”de, pagan adeti olarak kabul edilen bu adetin, aynı zamanda “İsa” nın doğuşu olarak kabul edilmesine karar verilir. Çünkü: Hıristiyanlar “İsa”yı, güneş gibi kabul ederler ve 22 Aralık tarihini de, İsa’nın doğuşu olarak kabullenirler ve böylece, Türk kültürünün bir adeti: bir şekilde Hıristiyanlığa girmiş sayılır.
Diğer bir söylentiye göre: noel kutlaması ve çam ağacının Türk kültürüyle bir ilgisi yoktur.
Antik dönemde ve öncesinde yaprak dökmeyen ağaçlar, yani özellikle “çam ağacı”, ölümsüz yaşamın bir simgesi olarak kabul edilmiştir. Çünkü: diğer ağaçların yapraklarının, ilkbaharda da doğup, sonbaharda ise yok olarak, bir anlamda yaşamı ifade ettiğine inanılırdı. Ama, biraz önce söylediğim gibi, çam ağacı yapraklarını dökmez ve ölümsüzlük simgesi olarak kabul edilir.
Bu inanış, Mısırlılar, Çinliler ve Yahudiler arasında yaygındır. Zamanla, Avrupalı putperestler arasında da ağaca tapınma bir gelenek haline gelmiş ve Hıristiyanlığın kabulünden sonra ise, özellikle “Almanya’da, noel ağacı bir gelenek haline gelmiştir. Çünkü: Adem ile Havva’nın, cennet bahçesi olarak tasvir edilen yerde bulunduklarında, üzerinde elmalar bulunan ağacın “çam ağacı” olduğuna inanılır”
Evet: özellikle 19’ncu yüzyılda, 22 Aralık tarihindeki noel kutlaması ve noel ağacı geleneği, Katolik kilisesinin de kabul edip onaylaması ile, özellikle Hıristiyanlar arasında hızla yaygınlaşır.
Hatta: üçgen şeklinde tanzim edilen ağacın her köşesinin üçlüyü (Tanrı, İsa ve Kutsal ruh) temsil ettiğine inanılır. Mumlar: İsa’yı simgeler. Her ne kadar, özellikle çocuklara hediye getirmesiyle önem kazanan “noel baba” da, bir Hıristiyan kilise görevlisidir.
Bunun yanında: İsa’nın doğduğu yer olarak bilinen, Kudüs-Batı Şeria bölgesindeki Beytüllahim üzerinde, İsa’nın doğumu sırasında, çok parlak bir yıldız görülür ve bu yıldıza “Bethelem yıldızı” ismi verilir. Ama, bu yıldızın, herhangi bir bilimsel açıklaması yapılamamıştır. Sadece, aynı anda, Venüs ve Jupiter gezegenlerinin aynı hizaya geldiği ve bu nedenle, bu yıldızın aşırı parlak olarak göründüğü söylenir. İşte, Hıristiyanlar tarafından, buna istinaden, noel ağacının en tepesine, büyük ve parlak bir yıldız konulur.
Yani, sonuçta bu bir inanış. Hatta, son bir not: Kırım-Yalta şehrinde, büyük bir çam ağacı bulunuyor. Bu çam ağacının üzerinde, yüzlerce-binlerce bez parçası, ip bağlanmış görülüyor. Bunun nedeni: inanışa göre, karısını aldatan erkekler veya kocasını aldatan kadınlar, buraya bir bez-ip parçası bağlayıp tövbekar olduklarında, günahları affedilirmiş.
Evet, okurlar yani sizler bu satırları okuduğunda, çeşitli ve farklı tepkiler vereceğiniz kesin.
Noel veya daha güzel bir deyimle “Yeni yıl kutlaması”; yapılmasına inananlar; “Yeni yılı kutlarım, çam ağacı süslerim ama süslerken, niyetimi, Hıristiyanlık kültürü üzerine değil, kendi zevk-beğeni kültürüm üzerine yaparım “ diyenlerden olabilirsiniz.
Veya; “yeni yıl kutlamam, çam ağacı süslemem” diyenlerden olabilirsiniz.
Elbette: tercih sizlerindir. Bence önemli olan: yeni yıla girerken: geçmiş yılın sıkıntı ve dertlerinin geride kalmasına sevinmek ve yeni yılın: mutlu, sağlıklı ve huzurlu günler getirmesini dilemektir.
