Efesli Herakleitos (MÖ 500): dünyanın yaratılışının ilk sebebini belirlemeye çalışan, Sokrates öncesi ilk filozoflardan biriydi.
Hava ve su teorilerini reddetti ve hem yarattığı hem de yok ettiği için ateşin ilk neden olduğunu iddia etti.
Herakleitos: yazılarının anlaşılması çok zor olduğu için çağdaşları tarafından “Karanlık Filozof” olarak biliniyordu.
Çoğu insanın anlayışını, onunkiyle karşılaştırırdı.
Herakleitos’a göre, sadece gerçeğin peşinde olan filozoflar tamamen uyanık ve tamamen canlıydı ve kendisini zamanının tek filozofu olarak görürdü.
Temel iddiası: yaşamın temel, altta yatan özünü “değişim” olarak kabul eden “Panta Rhei” (hayat akıştır) ifadesinde özetlemiştir.
Hayatta hiçbir şey kalıcı değildir ve olamaz.
Çünkü varoluşun doğası değişimdir.
Herakleitos’a göre: değişim, hayatın sadece bir parçası değil, hayatın ta kendisidir.
Ona göre her şey sürekli olarak yaratan ve yok eden karşıtların çarpışmasıyla var olur ve yok olur.
Her ikisinin de dönüşümde etkili olduğunu iddia ettiği için çekişme ve savaştan yakınanları ciddi şekilde eleştirdiği söylenir.